Welcome to my blog :)

rss

Sunday, February 19, 2012

စအိုလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာ (Anal Cancer) (အပိုင္း ၂)

စအုိကင္ဆာအတြက္ ၾကိဳတင္စစ္ေဆးျခင္း
ပံုမွန္အားျဖင့္ အမ်ားျပည္သူေတြအတြက္ေတာ့ ၾကိဳတင္စစ္ေဆးဖို႔ သိပ္မလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားတဲ့ သူေတြ အထူးသျဖင့္ HIV ပိုးရွိတဲ႔ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားေတြ၊ HIV ပိုးရွိျပီး စအိုလမ္းေၾကာင္း အသံုးျပဳဆက္ဆံတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ေတာ့ စစ္ေဆးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အေမရိကရဲ့ သုေတသနတစ္ခုကေတာ့ HIV ပိုးရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ျဖစ္ေစ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားအားလံုး စအိုကင္ဆာကို ၾကိဳတင္စစ္ေဆးထားတာ အက်ိဳးရွိပါတယ္လို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ HPV ပိုးေၾကာင့္ တစ္ခ်ိဳ႔လူေတြမွာ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ကင္ဆာအဆင့္ထိေရာက္ေစတဲ့ သဘာ၀ကို အတိအက် မသိရွိေသးလို႔ပါ။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဒီလုိစစ္ေဆးတာက ေငြ ကုန္ေၾကးက်မ်ားလို႔ု ပံုမွန္ လုပ္ဖို႔မလိုဘူးလို႔ ဆိုျပန္ပါတယ္။ အေမရိကမွာေတာ့ စအိုမွာ ၾကြက္ႏို႔ေပါက္တာရွိေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြ၊ HIV ပိုးရွိတဲ့ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားေတြအတြက္ စစ္ေဆးဖို႔ တိုက္တြန္းထား ပါတယ္။ ဒီလိုစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈရဲ့ ၃၀% ကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

စအုိကင္ဆာ ကုဖို႔ရာ….
အဂၤလန္ႏိုင္ငံက ပံုမွန္စစ္ဖို႔ မတိုက္တြန္းတာက အေၾကာင္းရွိပါတယ္တဲ့…။ ဒီကင္ဆာေရာဂါဟာ အျဖစ္နည္းတယ္၊ တကယ္လို႔ စစ္ေဆးလို႔ေတြ႕ရင္လည္း ေပ်ာက္ေအာင္မကုႏိုင္ဘူးတဲ့။ လက္ရွိကုေနတဲ့ ဓာတ္ေရာင္ျခည္ ကုထံုး (ဓာတ္ေရာင္ျခည္ျဖင့္ စအုိလမ္းေၾကာင္းရွိ အသားစမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း) Inferred Coagulation Therapy က အလြန္နာက်င္တယ္တဲ့။ ေရာင္ျခည္နဲ႔ ကုျပီးေနာက္ (၁၀) လ ေနရင္ ေရာဂါျပန္ေပၚတဲ့အတြက္ မလိုအပ္တဲ့ အေနအထိုင္ခက္ေစတာတဲ့ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ ကုသဖို႔ထက္ စစ္ေဆးဖို႔ကို အားမေပးဘူးတဲ့ေလ။

အကယ္၍ စအိုကင္ဆာျဖစ္ခဲ႔လည္း ခင္ဗ်ားဟာ အလြန္ကံဆိုးသူလို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးတဲ့။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေရာဂါရွိသူေတြဟာ ၅ ႏွစ္အတြင္း အသက္ရွင္ေနႏိုင္မႈ ၆၅% ရွိေသးတယ္တဲ႔ေလ။ ဥပမာ ေ၀ွးေစ့ကင္ဆာ (Testicular Cancer)  ရွိသူေတြမွာ ၉၇% က ၅ ႏွစ္အတြင္း အသက္ဆံုးရတာတဲ့ေလ။ ေနာက္တစ္ခု အဆုတ္ကင္ဆာသမားေတြဆို ၅ ႏွစ္အတြင္း အသက္ရွင္ေနႏိုင္မႈက ၅ % ပဲရွိၾကတာ။ လက္ရွိေနာက္ဆံုးေပၚ ကုထံုးကေတာ႔ ဓာတ္ေရာင္ျခည္နဲ႔ကုတယ္ ျပီးေတာ့ ကင္ဆာေဆးေတြ သြင္းတယ္ ေသာက္ရတာေပါ႔။ ကင္ဆာေဆးေတြကလည္း သိပ္မျပင္းေတာ့ဘူးေလ။ သက္ေတာင့္သက္သာ ေသာက္လို႔ သြင္းလို႔ရတယ္ေလ။မအန္ေတာ့ဘူးေပါ႔။

ကာကြယ္ေဆးအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း….
ဒါဆို က်ေနာ္တို႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေကာင္ေလး၊ ေကာင္မေလးေတြကို HPV 16-18 မကူးစက္ေအာင္ ကာကြယ္ေဆးထိုးသင့္ပါသလား… အေမရိကမွာေတာ့ ၂၀၁၁ အေစာပိုင္းမွာ အစားေသာက္နဲ႔ေဆး၀ါး ကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အသက္ ၉ ႏွစ္ကေန ၂၆ ႏွစ္အတြင္း က်ား/မ အားလံုး Gardasil  ကာကြယ္ေဆးထိုးႏိုင္ေၾကာင္း အတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥေရာပေဆးပညာရွင္ အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ အဲလို လုပ္တာကို သေဘာမတူပါဘူး။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဥေရာပမွာ ဒီလို ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ရာ ေဆးကို အဆင့္ဆင့္ အခ်ိန္ယူျပီးမွ အတည္ျပဳလို႔ပါ။ ေစ်းကလည္း ၾကီးလို႔တဲ့။ အေမရိကမွာလုပ္တဲ့ သုေတသနတစ္ခုကေတာ့ ဒီကာကြယ္ေဆးဟာ အသက္ ၁၉ ကေန ၂၆ အတြင္း လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားေတြမွာ စအိုကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈအတြက္ ၆၅% ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ကဲ… ကိုယ့္ကိုယ္ကိုျပန္ေမးၾကရေအာင္… ခင္ဗ်ားဟာ အသက္ၾကီးတဲ့ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားဆိုရင္… ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ အခ်ိန္ေႏွာင္းေနျပီလား?????? အေျဖက… တကယ္တမ္း ကာကြယ္ေဆး မလို ပါဘူးတဲ့ဗ်ာ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္ခံအားက ဒီ HPV ပိုးကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေသးတယ္ဆိုတာ ခင္ဗ်ားေမ့ေနလို႔ပါတဲ့။ ၂၀၀၉ သုေတသနအရ အေမရိကမွာရွိတဲ့ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားေတြရဲ့ ၄၃%မွာ HPV ပိုးအတြက္ ခႏၵာကိုယ္က တုန္႔ျပန္တဲ့ ပဋိဇီ၀ပစၥည္းမေတြ႕ဘူးတဲ့ေလ။ ဆိုလိုတာက ဒီလူေတြမွာ ဒီလူေတြမွာ HPV ပိုးကူးစက္ခံရေပမယ့္ ကုိယ္တြင္းက တိုက္ခိုက္လိုက္ေတာ့ ဆိုး၀ါးတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ အထိ ဆက္မျဖစ္ေတာ့ဘူးေလ။

ဒါဆို ကာကြယ္ေဆးထိုးရင္ ဘာအက်ိဳးရွိမွာလဲ?????? လုပ္သင့္တာကေတာ့ မိမိမွာ ကူးစက္ခံထားရတဲ့ HPV ပိုးအမ်ိဳးစားကို သိေအာင္လုပ္ပါ။ ပိုးက HPV 16 သို႔မဟုတ္ HPV 18 မျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ထိုးသင့္ တယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ HPV 16 သို႔မဟုတ္ HPV 18 လက္ရွိအေျခေနမွာ ကူးစက္ခံထားျပီးရင္ေတာ့ ထိုးလည္း မထူးေတာ့ဘူး။ ကဲ အဆံုးသတ္ၾကရေအာင္… တစ္စံုတစ္ေယာက္က စအိုမွာ ၾကြက္ႏို႔ေတြရွိလို႔ စအိုကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္လားေမးရင္ ဘယ္လိုေျဖမလဲ…… အေျဖကေတာ့ HPV 16 သို႔မဟုတ္ HPV 18 ဆိုရင္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ကာကြယ္ေဆးမထိုးေပမယ့္လည္း တျခားနည္းေတြနဲ႔ သိေအာင္လုပ္လို႔ရေသးတာကိုလည္း အမွတ္ရပါဦး။ ဥပမာ မိမိကုိယ္တိုင္ လက္နဲ႔စမ္းသပ္ၾကည့္မယ္၊စအိုလမ္းေၾကာင္းမွာ အသားမာေလးေတြရိွေနတာမ်ိဳး၊အသားပိုေလးေတြရွိေနတာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ဆရာ၀န္နဲ႔ျပသင့္ျပီ။ စအိုလမ္းေၾကာင္းမွာ ယားယံတာ၊ နာတာ၊ အနာျဖစ္တာ၊ ေသြးထြက္တာမ်ိဳးလည္း စအို ကင္ဆာအတြက္ ဂရုျပဳျပီး စစ္ေဆးသင့္တယ္။ (တျခားေရာဂါေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္)။

HIV ပိုးရွိတဲ့ လိင္တူဆက္ဆံသူအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ မွာခ်င္တာကေတာ့ ေဆးကို စနစ္တက်ေသာက္ဖို႔နဲ႔ ကြန္ဒံုးသံုးဖို႔ပါပဲ။ ပိုးမရွိတဲ့သူေတြအတြက္လည္း ကြန္ဒံုးကို စနစ္တက်သံုးျခင္းဟာ အေရးပါတဲ့ ကာကြယ္ျခင္း တစ္ခုပါပဲဆိုတာ ေျပာရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္…..

လမင္းကို

Ref: http://www.aidsmap.com/Everything-okay-down-there-Screening-for-anal-cancer/page/2020142/

0 comments:

Post a Comment

မွတ္ခ်က္မ်ားကို စိစစ္ၿပီးမွ ေဖာ္ျပေပးမည္ ျဖစ္ပါသျဖင့္ ဤစာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္း ျမင္ရမည္မဟုတ္ပါ။ မၾကာခင္ ေနာက္တခါ ျပန္လာၿပီး မိမိ၏ မွတ္ခ်က္ကို ျပန္ၾကည့္ပါရန္ ေမတၲာရပ္ခံပါသည္။

ေပၚၿပဴလာအၿဖစ္ဆံုးပီုစ္မ်ား

# # ေခါင္စဥ္အလိုက္ၾကည့္ရန္ »» #
# # # 1. 2. 3. # # Web Informer Button
#
(ေဂၚဖီထုတ္ႏွင့္ ဟင္းႏုႏြယ္ကို စားျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ဳိေရာဂါ ကုစားႏိုင္။)

အႏၱရယ္အစၥလမ္မစ္ဝဘ္ဆိုက္

ၿမန္မာမြစ္လင္ေတြအတြက္ အႏၱရယ္ဝဘ္ဆိုက္မ်ား၊ အစၥလမ္သာသနာေတာ္အေပၚပုတ္ခတ္ေစာ္ကားတဲ့ဝဘ္ဆိုက္ မ်ားကိုဒီေနရာေလးမွာလင့္ေလးမ်ားနဲ႕ေဖၚၿပေပးထားပါ့မယ္ (MMSY) ၿမန္မာမြစ္လင္စတန္႕ထြင္ေက်ာင္းသား လူငယ္ဗီဒ္အသ္တီေလးမ်ားစုစည္းရာ