က်ားအဂၤါ အနာမ်ား (၂)

လူနာတစ္ေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးခ်င္လို႔ပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ လေလာက္က သူေကာင္မေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ အတူေနျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဒီဇင္ဘာလလယ္ေလာက္ကစၿပီး Genital warts (ၾကြက္ႏို႔) ေတြ ေပါက္ပါတယ္။ Glans (က်ား-အဂၤါထိပ္ဖ်ား) နဲ႔ထိေနတဲ့ Prepuce (အေရျပား) အတြင္းဘက္မွာ ေရႏူးသလို အကြက္ေလးေပၚေနပါတယ္။ တစ္လေလာက္ၾကာေတာ့ ၾကြက္နို႔ေတြ အကုန္ေပ်ာက္ၿပီး အဲဒီေရႏူးသလို အကြက္ႀကီးပဲ ပိုပိုႀကီးလာပါတယ္။ အခုဆို Prepuce အတြင္းပိုင္း တစ္ခုလံုးနီးပါး ျဖစ္နပါၿပီ။ ေရႏူးသလို ျဖဴေရာ္ေရာ္အကြက္ပါ။

အစကတည္းက က်ေနာ္သူ႔ကို Ceftriazone 1G od 3 days ထုိးေပးၿပီးသားပါ။ အဲဒီတုန္းက နဲနဲ သက္သာသြားၿပီး ခု ျပန္ဆိုးလာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေလာက္က သူ႔ Prepuce တစ္ခုလံုး စိုးစိုးစစ္စစ္နဲ႔ ယားလာပါတယ္တဲ့။ Prepuce နဲ႔ Glans ထိေနတဲ့ေနရာမွာ ျဖဴျဖဴအဖတ္ေတြ ကပ္ေနၿပီး ပြတ္လိုက္ရင္ အလိပ္လိုက္ ထြက္လာပါတယ္။ က်ေနာ္က မနက္ ည ေရေဆးခိုင္းေတာ့ Corona glandis ထိပ္ေျမာင္းအနားစြန္းမွာ Abrasion (ပြန္းပဲ့) ရသလို အေရျပားပြန္းၿပီး အထိမခံေအာင္ နာလာပါတယ္။ အခုလဲ အၿမဲေအာင့္ေတာင့္ေတာင့္ ျဖစ္ေနပါတယ္တဲ့။ က်ေနာ္ကေတာ့ Candida Infection လို႔ထင္ပါတယ္။ ျဖစ္နိုင္ မျဖစ္နိုင္ သိပါရေစ။ ဟုတ္လို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုကုရမယ္ဆိုတာ ရွင္းျပေပးပါ။ Oral anti fungal (မိႈေဆး) ေပးဖို႔ လို၊ မလို၊ လိမ္းေဆးဆိုရင္ ပံုမွန္အေရျပားလိမ္းေဆး လိမ္းရင္ ရ၊ မရ သိခ်င္ပါတယ္။ Warts ကေတာ့ complete resolve (လံုးဝေကာင္းတာ) ျဖစ္သြားပါၿပီ။ လိုအပ္ရင္ ဓာတ္ပံုပို႔လိုက္ပါမယ္ ခင္ဗ်ား။

က်ား လိင္အဂၤါမွာျဖစ္ႏိုင္တာေတြက လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါ STIs ေတြနဲ႔ တျခားအေရျပားနာေတြ ရွိတယ္။ ကူးစက္တာေတြကိုသာ ေရးပါမယ္။
• Genital herpes ေရယံု၊ အနာျဖစ္မယ္။ အပူဖူးေလးေတြလိုေနမယ္။ (ဗိုင္းရပ္စ္) ဝင္လာတာခံရျပီး ၁-၂ ပါတ္ ေနရင္ျဖစ္မယ္။ ၂-၄ ပါတ္ေနရင္ ေပ်ာက္သြားမယ္။ Acyclovir ေဆးကို
- 200 mg တေန႔ ၅ ၾကိမ္၊ ၁ဝ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
- 400 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၇-၁ဝ-၁၄ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
- 800 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၂ ရက္ေပးပါ။

• Ringworm ေပြး၊ နီရဲ၊ ဝိုင္း၊ အနားသတ္ကေဖါင္းၾကြ၊ ေဆးမလိုဘဲ ၄ ပါတ္အတြင္း ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္။ ျဖစ္တဲ့ ေနရာကို ေျခာက္ေသြ႔ေအာင္ထားပါ။
- Miconazole, Clotrimazole ေတြပါတဲ့ လိမ္းေဆး ခပ္ပါးပါးလိမ္းႏိုင္တယ္။
- ဆိုးတဲ့အေျခအေနဆိုရင္ Ketoconazole 200-400 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၁-၂ ပါတ္ေပးမယ္။

• Molluscum contagiosum virus (MCV) အဖုနာေလးေတြ၊ (ေရးထားပါတယ္)
• Genital warts ၾကြက္ႏို႔၊ (HPV) ေၾကာင့္ျဖစ္။ (ေရးထားပါတယ္)

ဒါေတြကို ဖယ္ထုတ္ျပီး
(၁) Primary phase syphilis ဆစ္ဖလစ္ ပဌမဆင့္ နဲ႔
(၂) Chlamydia (ကလာမိုင္ဒီယား) ေတြကိုစဥ္းစားတာေကာင္းမယ္။ သတိထားဘို႔က
(၃) Gonorrhea (ဂႏိုရီးယား) နဲ႔ တြဲျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါ ၃ မ်ိဳးအတြက္ ေဆးေပးဘို႔ ေရြးခ်ယ္သင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။

Uncomplicated gonorrhea (ဂႏိုးရီးယား) ရိုးရိုး
• Ceftriaxone 125 mg တျပားထဲ၊ ဒါမွမဟုတ္ Cefixime 400 mg တျပားထဲက ကေနြ ပဌမတန္းစား ေဆးေတြ ျဖစ္တယ္။
• Azithromycin 2g တျပားထဲကို (Ceftriaxone, Cefixime, Penicillin) ေဆးေတြနဲ႔ မတည့္သူေတြကို ေပးတယ္။
• Penicillin (ပနယ္စလင္) ကို ကေန႔ မသံုးၾကေတာ့ဘူး။ Ciprofloxacin, Ofloxacin, or Levofloxacin ေတြလဲ မသံုးရမဲ့စာရင္းထဲမွာ ပါတယ္။
• Gonorrhea (ဂႏိုးရီးယား) ရွိေနသူေတြမွာ Chlamydia (ကလာမိုင္ဒီယား) လဲ တြဲရွိတာမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Azithromycin (1g) တခါထဲျဖစ္ျဖစ္ Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ပါ တြဲေပးသင့္တယ္။

Gonorrhea (ဂႏိုးရီးယား)
• Cipro® XR 500 mg တၾကိမ္ထဲ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Levaquin® 500 mg တၾကိမ္ထဲ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Tequin® 400 mg တၾကိမ္ထဲ၊

Chlamydia (ကလာမိုင္ဒီယား)
• Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္၊ ၁ဝ-၁၄ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
• Azithromycin 1.0 gm တၾကိမ္ထဲ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Azithromycin - 500mg ပဌမေန႔၊ 250mg တေန႔တၾကိမ္နဲ႔ ေနာက္ထပ္ ၃ ရက္၊

Primary syphilis (ဆစ္ဖလစ္) ပဌမအဆင့္
Chancre (ရွန္ကာ) မနာတဲ့အနာ လိင္အဂၤါမွာေပါက္တယ္။ ပါးစပ္၊ စအို၊ အေရျပားေတြမွာလဲ ေပါက္ႏိုင္တယ္။ ၃-၆ ပါတ္ေနရင္ အလိုလို ေပ်ာက္သြားမယ္။ တက္ေစ့ေတြလဲ ေရာင္မယ္။ Penicillin G benzathine, Doxycycline, or Tetracycline ေဆဒေတြသံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနသူေတြကို Penicillin ေပးတာေကာင္းတယ္။ Tetracycline မေပးရဘူး။

Chancroid (ရွန္ကာရြိဳက္)
(ဗက္တီးရီးယား) ဝင္လာျပီးေနာက္ ၁-၂ ပါတ္အတြင္း (ရွန္ကာရြိဳက္) ေခၚတဲ့ အဖုေလး လိင္အဂၤါမွာျဖစ္လာမယ္။ မၾကာခင္ အနာျဖစ္လာတယ္။ တလက္မရဲ႕ ၈ ပံု ၁ ပံုကေန ၂ လက္မအထိ ၾကီးႏိုင္တယ္။ နာမယ္၊ ေပ်ာ့တယ္။ အနားသတ္ တိက်တယ္၊ အနာအတြင္းက ခပ္ဝါဝါ၊ မီးခိုးေရာင္ရွိတယ္။ ထိခိုက္မိရင္ ေသြးထြက္မယ္။ ျဖစ္တဲ့သူ တဝက္ေလာက္မွာ အနာ တလံုးထဲ။ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ တခုမကရွိမယ္။ က်ားအဂၤါ၊ မအဂၤါေတြရဲ႕ ေနရာတိုင္းမွာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မိန္းမျဖစ္ရင္ ဆီးသြားတာနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံတာမွာ နာမယ္။ (ရွန္ကာရြိဳက္) ကိုလဲ
- Azithromycin ဒါမွမဟုတ္
- Ceftriaxone ဒါမွမဟုတ္
- Ciprofloxacin ဒါမွမဟုတ္
- Erythromycin ေတြဘဲ ေပးႏိုင္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ (၇-၂-၂ဝ၁၂)

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ - က်ားအဂၤါ အနာမ်ား (၂)