အရက္၊ စီးကရက္ ကဲ့သို႔ေသာ ျပည္သူအတြက္ ကန္႔သတ္ထားသင့္သည့္ ကုန္စည္မ်ားမႇလြဲ၍ အမ်ားျပည္သူသံုး ကုန္စည္ အမ်ားစုအား ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္၌သာ ေကာက္ခံသင့္ဟု လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားဆို

ေနျပည္ေတာ္တြင္ ဇူလိုင္လ အတြင္း က်င္းပခဲ့သည့္ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေက်ာက္မ်က္ႏႇင့္ ပုလဲ အထူးေရာင္းခ်ပြဲကုိ ေတြ႕ရစဥ္

အမ်ားျပည္သူအတြက္ ကန္႔သတ္ထားသင့္သည့္ အရက္၊ စီးကရက္ ကဲ့သို႔ေသာ ကုန္စည္မ်ားမႇလြဲ၍ ျပည္သူမ်ား အားထား အသံုးျပဳေနရသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပထုတ္ ကုန္စည္ အမ်ားစုအား ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ေလ်ာ့ခ်
ေကာက္ခံသင့္ေၾကာင္း လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားက အၾကံျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
အခြန္ႏႈန္း ေလ်ာ့ခ်ေပးမႈသက္သက္ မဟုတ္ဘဲ ရရႇိသင့္သည့္ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္မ်ားအား တိက်စြာ ျပန္လည္ ေကာက္ခံျခင္းျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာ ေလ်ာ့က်မည္ မဟုတ္ဘဲ တိက်စြာ ေပးေဆာင္လာပါက ပိုမို
တိုးတက္ေစႏိုင္သည္ဟုလည္း ေလ့လာသူမ်ား၊ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားက ဆိုသည္။
ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ေလ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ၏ ေန႔စဥ္ စား၀တ္ေနေရး အသံုးစရိတ္မ်ားကိုပါ အက်ဳိးသက္ေရာက္ေစျခင္း၊ ျပည္တြင္း ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးတက္လာၿပီး အလုပ္အကိုင္သစ္မ်ား ပိုမို ေပၚေပါက္လာေစသည့္ ရလဒ္မ်ား ရႇိလာမည္ ျဖစ္သည္ဟု ပညာရႇင္မ်ားႏႇင့္ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားက ထပ္မံ သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါသည္။
''ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေပးေဆာင္ရတဲ့ ကုန္စည္ အမ်ဳိးအစား ၅၈ မ်ဳိးရႇိတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္ စာရင္းအရ အဲဒီအထဲမႇာ တကယ္ ေကာက္ခံသင့္တဲ့ ကုန္စည္က အမ်ဳိး ၂၀၊ ၃၀ ေလာက္ပဲ ရႇိေတာ့တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ က်န္တာေတြက ေခတ္နဲ႔ မညီတာ၊ ေနာက္ အစိုးရသစ္က ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ စြမ္းအားျမင့္တက္ဖုိ႔ ေျပာင္းလဲေပးတဲ့ေနရာမႇာ ထိေရာက္ေအာင္ ေလ်ာ့ခ်ေပးသင့္တဲ့ ကုန္စည္ေတြလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဥပမာ စက္မႈလယ္ယာကို ကူးေျပာင္းဖို႔ ခ်မႇတ္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္၊ လယ္လုပ္ ကိရိယာကို က်ေတာ့ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံေနရင္ ေတာင္သူေတြ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေနဦးမႇာပဲ။ သြင္းၿပီး ေရာင္းတဲ့သူေတြက အခြန္ေဆာင္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္ ေဆာင္ရတာက ေတာင္သူေလ။ အဲဒီလို ကုန္စည္မ်ဳိးက်ေတာ့ ကုန္သြယ္ခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ေတာင္ ေပးထားသင့္တယ္''ဟု ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးက ရႇင္းျပခဲ့သည္။

ေက်ာက္စိမ္း ဆိုပါေတာ့။ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္ စက္တင္ဘာက ထုတ္တဲ့ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ဥပေဒ စာအုပ္မႇာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေကာက္ခံဖို႔ သတ္မႇတ္ထားတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္း က်ေတာ့ ရတနာခြန္ ဆိုၿပီး သတ္မႇတ္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းျပပြဲမႇာ ေရာင္းရင္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္ေတာ့တယ္

''ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ဆိုတာ ေရာင္းခြန္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ေရာင္းခြန္ကို ကုန္ထုတ္လုပ္တဲ့သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျပန္ေရာင္းတဲ့သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပးေဆာင္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ စားသံုးသူပဲ ေပးေဆာင္ရတာပါ။ အခြန္က်သင့္ေငြကို ကုန္ထုတ္တဲ့သူ၊ ေရာင္းသူက ဖယ္ထား ၿပီးသားပါ။ ေပးရတာက စားသံုးသူ ျပည္သူပါပဲ။ ဒီေတာ့ အခြန္ေလ်ာ့ေပးတာက စားသံုးသူ သံုးစြဲရတဲ့ ပမာဏကို ေလ်ာ့ခ်ေပးတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ ေခတ္ကာလနဲ႔ မကုိက္ညီသလို ေကာက္ခံမႈလည္း ျပဳရခက္လာတဲ့ ကုန္စည္မ်ဳိးေတြဆို ကင္းလြတ္ခြင့္ထဲ ထည့္သင့္တယ္။ ေကာက္ခံမယ္ ဆိုရင္လည္း သက္ေသာင့္သက္သာႏႈန္း ေကာက္ခံရင္ ပိုေကာင္းမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ ပုဆိုး၊ အက်ႌ ထုတ္ေရာင္းတဲ့သူေတြက ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေပးရတယ္။ ဒီလို အခြန္မ်ဳိးကို ေလ်ာ့ခ်မယ္ဆိုရင္ ေလ်ာ့ခ်လို႔ ရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ စား၀တ္ေနေရး ဆိုတဲ့အထဲက ၀တ္တာ အတြက္ သံုးစြဲရတဲ့ ပမာဏ အမ်ားျပည္သူ သက္သာခြင့္ ရသြားတာေပါ့။ အရက္၊ စီးကရက္လို အမ်ားျပည္သူ အတြက္ အေႏႇာင့္အယႇက္ ျဖစ္ေစတဲ့ ကုန္စည္မ်ဳိးေတြက်ေတာ့ မေလ်ာ့ခ်တဲ့ အျပင္ တိတိက်က် ေကာက္ခံရမယ္ေလ''ဟု ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးက ရႇင္းလင္း ေျပာျပခဲ့သည္။
''ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ကို ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံမယ့္ အမ်ဳိးအစားနဲ႔ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေကာက္ခံမယ့္ အမ်ဳိးအစား ဆိုၿပီး ႏႇစ္မ်ဳိးေလာက္ပဲ ေကာက္ခံသင့္တာ။ ဒီထက္ ပိုေကာက္သင့္တဲ့ ကုန္စည္ေတြ ပါေနရင္ေတာင္ အျမင့္ဆံုး ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္ခံဖို႔ သင့္တယ္။ ဥပမာ အခု ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ေပးေဆာင္ရတဲ့ ကုန္စည္ အမ်ဳိးအစား ၅၈ မ်ဳိးထဲက အမ်ဳိးအစား အမ်ားစုကို ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးမယ္၊ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ေဆာင္ရတဲ့ ကုန္စည္ အမ်ဳိးအစား ၁၃၄ မ်ဳိး၊ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ေဆာင္ရတဲ့ ၉၁ မ်ဳိး၊ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ေဆာင္ရတဲ့ ၄၄ မ်ဳိးထဲက အမ်ဳိးအစား အမ်ားစုကို ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ခြဲျခား ေပးေဆာင္တဲ့ အေနအထားအထိ ေလ်ာ့ခ်သင့္တယ္။ ေလ်ာ့ခ်ၿပီးရင္လည္း အခြန္မေရႇာင္ေအာင္ တိတိက်က် ေကာက္ခံသင့္တယ္။ ဘာအက်ဳိးရႇိမလဲ ေမးရင္ အမ်ားျပည္သူ ေန႔စဥ္ စား၀တ္ေနေရး အသံုးစရိတ္ ေလ်ာ့က်သြားမယ္၊ ဒါမႇမဟုတ္ ထပ္ၿပီး တက္မလာေတာ့ဘူး''ဟု စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ပညာရႇင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''ဒီဇယ္သြင္းရင္ ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္က ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ က်သင့္တယ္၊ ဓာတ္ဆီသြင္းရင္ ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ ၁၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ က်သင့္တယ္။ ျပည္ပကသြင္းၿပီး ကုန္းေပၚအေရာက္ တန္ဖိုးေပၚမႇာ ေပးေဆာင္ရမယ္လုိ႔ သတ္မႇတ္ထားတယ္။ ဒါမ်ဳိးကေတာ့ ေလ်ာ့ခ်ပစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ကုန္ပစၥည္းေစ်းက ကုန္စည္ သယ္ယူစရိတ္ေပၚမႇာလည္း အမ်ားႀကီး မူတည္တဲ့ အတြက္ပါ။ စားသံုးသူေတြပဲ ဒီစရိတ္ေတြကို မွ်ေပးရတယ္။ အဲဒီလို အမ်ားျပည္သူနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကုန္စည္ေတြကိုေတာ့ ေလ်ာ့ခ်ေပးသင့္ပါတယ္''ဟု ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးက သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''ေက်ာက္စိမ္း ဆိုပါေတာ့။ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္ စက္တင္ဘာကထုတ္တဲ့ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ဥပေဒ စာအုပ္မႇာ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေကာက္ခံဖို႔ သတ္မႇတ္ထားတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့ ရတနာခြန္ ဆိုၿပီး သတ္မႇတ္ၿပီးေတာ့
ျပည္တြင္းျပပြဲမႇာ ေရာင္းရင္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္ေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းမႇာ မေရာင္းဘဲ ျပည္ပပို႕ရင္ ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္တယ္ေလ''ဟု  လုပ္ငန္းရႇင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''ျပည္တြင္းမႇာ ထုတ္ေရာင္းတဲ့ ငါးဆားနယ္၊ ပုစြန္ခ်ဥ္၊ ငါးခ်ဥ္၊ ထန္းလ်က္၊ ၾကံသကာ၊ သရက္သီးသနပ္၊ မရမ္းသီးသနပ္ ေရာင္းရင္ေတာင္ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေဆာင္ဖို႔ သတ္မႇတ္ထားတုန္းေလ။ ဒါမ်ဳိးက်ေတာ့ စားသံုးသူအေပၚ ၀န္မပိေအာင္၊ ျပည္တြင္းမႇာလည္း အလုပ္အကိုင္ရေအာင္ ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳသင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္ ေျပာရတာလဲဆိုေတာ့ စာရင္းအရပဲ ပါေနတာ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ သရက္သီးသနပ္ လုပ္တဲ့သူကို အခြန္ သြားေကာက္တာ ရႇိခ်င္မႇ ရႇိမႇာေလ။ အပို သက္သက္လို ျဖစ္ေနတဲ့ အခြန္စာရင္း ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ကုိယ့္ႏိုင္ငံမႇာ ကိုယ္စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ၿပီး ေရာင္းခ်တဲ့ ကုန္စည္ေပၚမႇာေတာ့ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ မက်သင့္ေစခ်င္ဘူး။ ႐ုပ္ရႇင္ခြန္ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္တယ္။ တကယ္က ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ေကာက္သင့္ေတာ့တယ္''ဟု လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးကလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''၁၉၉၀ မႇာ ဒီဥပေဒကို ျပ႒ာန္းတုန္းက ဆိုရႇယ္လစ္ေခတ္က အေငြ႕ေတြပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႐ုပ္ရႇင္ခြန္ကို ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းကို ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္တယ္။ တျခားႏိုင္ငံမႇာ တစ္၀က္ေလာက္ပဲ ရႇိတယ္။ စင္ကာပူ ဆိုရင္ ေဒၚလာ တစ္သန္းဖိုး ေရာင္းခ်ရတယ္ ဆိုမႇ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္တယ္။ ထုိင္းဆိုရင္ သတင္းစာကို ေရာင္းခြန္ မေကာက္ဘူး။ တျခား အခြန္ပဲ ေကာက္ရင္ေကာက္မယ္။ အဲဒီအတြက္ ဂ်ာနယ္ေတြဆိုရင္ ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အစား ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ေကာက္သင့္တယ္''ဟု ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

၁၉၉၀ မႇာ ဒီဥပေဒကို ျပ႒ာန္းတုန္းက ဆိုရႇယ္လစ္ေခတ္က အေငြ႕ေတြပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႐ုပ္ရႇင္ခြန္ကို ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းကို ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္တယ္။ တျခား ႏိုင္ငံမႇာ တစ္၀က္ေလာက္ပဲ ရႇိတယ္။ စင္ကာပူ ဆိုရင္ ေဒၚလာ တစ္သန္းဖိုး ေရာင္းခ်ရတယ္ ဆိုမႇ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ေကာက္တယ္။ ထုိင္းဆိုရင္ သတင္းစာကို ေရာင္းခြန္ မေကာက္ဘူး . . .

''ျပည္ပက တင္သြင္းတဲ့ ကုန္စည္အေပၚ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ေကာက္ခံတဲ့အခါမႇာ ေဒၚလာနဲ႔ က်သင့္ခြန္ တြက္ခ်က္ၿပီးရင္ ေဒၚလာနဲ႔ မေပးသြင္းေစဘဲ ျမန္မာက်ပ္ေငြနဲႊပဲ ေပးသြင္းတာ ပိုထိေရာက္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ
ကြၽန္ေတာ္ ေဒၚလာ ၅၀၀ အခြန္ေဆာင္ရမယ္ ဆိုရင္ ေဒၚလာ ၅၀၀ ကို ကာလေပါက္ေစ်း က်ပ္ ၈၀၀ နဲ႔ ေျမႇာက္ၿပီး က်သင့္တဲ့အတိုင္း ေပးေဆာင္ေစတာကို ေျပာတာပါ။ ေဒၚလာေစ်းကိုလည္း သံုးလတစ္ႀကိမ္ ကာလေပါက္ေစ်းႏႈန္း တစ္ခု သတ္မႇတ္ ထားသင့္တယ္။ ဒါမႇလည္း အခြန္ရရႇိမႈနဲ႔ ဘ႑ာစာရင္းထဲ ၀င္တဲ့ ပမာဏက တိက်မယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ တင္သြင္းတဲ့ ကုန္စည္ေတြ အေပၚေတာ့ ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ကို ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးသင့္တာေပး၊ ေလ်ာ့သင့္တာ ေလ်ာ့ၿပီးမႇ လုပ္သင့္ပါတယ္'' ဟု ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးကလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''ေဒၚလာကို ကာလေပါက္ေစ်း သတ္မႇတ္ၿပီး ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ေကာက္ခံတာ ေကာင္းပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုေတာ့ ျပည္တြင္း ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ သီးသန္႔ ေကာက္ခံတဲ့ အခါမႇာ အခုဆိုရင္ အရင္က ေဒၚလာနဲ႔ ေပးရတဲ့သူလည္း က်ပ္ေငြနဲ႔ ေျပာင္းၿပီး ေပးေဆာင္ဖို႔ သတ္မႇတ္ထားတယ္။ အဲဒီမႇာ ေဒၚလာကို ကာလေပါက္ေစ်းနဲ႔ညီတဲ့ တန္ဖိုး သတ္မႇတ္မထားတဲ့ အတြက္ အရင္ ေဒၚလာနဲ႔ ေပးေဆာင္ေနက် လုပ္ငန္းရႇင္က က်ပ္ေငြနဲ႔ ေပးေဆာင္ေနက် လုပ္ငန္းရႇင္ထက္ ပိုၿပီး သက္သာခြင့္ ရေနတာမ်ဳိး ျဖစ္တယ္ေလ။ ဥပမာ ေဒၚလာ ၁၀၀၀ ေပးေဆာင္ရမယ့္သူက ဘ႑ာအခြန္ ၀န္ႀကီးဌာနက သတ္မႇတ္ထားတဲ့ တစ္ေဒၚလာ က်ပ္ဘယ္ေလာက္ဆိုတဲ့ ႏႈန္းနဲ႔ေပးသြင္းရတာ။ က်ပ္ေငြ ၁၀ သိန္း ေဆာင္ရမယ့္ လုပ္ငန္းရႇင္ ကေတာ့ က်ပ္ေငြ ၁၀ သိန္း တိတိက်က် ေပးသြင္းရတာေလ။ ဒီေတာ့ ကြာျခားခ်က္ေတြ ျဖစ္သြားႏိုင္သလို ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲ၀င္တဲ့ အခြန္ေငြလည္း ေလ်ာ့သြားႏိုင္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚလာနဲ႔ က်သင့္ခြန္ တြက္ထားတဲ့ အခြန္ေတြကို က်ပ္ေငြနဲ႔ ေပးေဆာင္ေစတဲ့ ေနရာမႇာ ေဒၚလာကို ကာလေပါက္ေစ်း တစ္ခု သတ္မႇတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္''ဟု လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ပါေမာကၡ ေဒၚရီရီျမင့္ကလည္း ''ဥပေဒဆုိတာ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အဓိက အေရးႀကီးဆံုးက ခ်မႇတ္ထားတဲ့ ဥပေဒက အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိတဲ့အထဲ အခြန္ကိစၥလည္း ပါေနတယ္။ အဓိကကေတာ့ အခြန္ ႏႈန္းထားေတြပါ။ အခြန္ဆုိတာက လူတုိင္းနဲ႔ သက္ဆုိင္တယ္။ အစုိးရ အေနနဲ႔လည္း အခြန္ေကာက္ရမယ္၊ ျပည္သူကလည္း အခြန္ေပးဖုိ႔ တာ၀န္ ရႇိပါတယ္။
အခြန္အေကာက္ မရႇိဘဲ အစုိးရ ရပ္တည္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္သလုိ ျပည္သူေတြ အခြန္ေပးခ်င္ေအာင္လည္း တုိက္တြန္း စည္း႐ုံးႏုိင္ရမယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ ေကာက္ခံတဲ့ အခြန္ ႏႈန္းထားေတြက မကုိက္ညီရင္ အခြန္ မေပးခ်င္တာေတြ၊ အခြန္ ေရႇာင္တာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ ဆုိတာက စားသံုးသူက ေပးရတဲ့ အခြန္ပါ။ အမ်ားျပည္သူက ေရာင္းခြန္လုိ႔ သိထားတယ္။ အမ်ဳိးအစားအလုိက္ ႏႈန္းထားေတြ ခဲြထားတယ္။ ေကာက္ခံတဲ့ႏႈန္းထား မ်ားရင္၊ အမ်ဳိးအစားမ်ားရင္ စားသံုးသူေတြ ၀န္ပိေစသလုိ နည္းရင္ အစုိးရဘ႑ာ ရရႇိမႈ ေလ်ာ့နည္းမႇာ ဆုိေတာ့ မွ်တတဲ့ ပမာဏ ျဖစ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္း ေ၀ဖန္ေနတာထက္ အစုအဖြဲ႕နဲ႔ ညႇိႏိႈင္း အေျဖရႇာသြားရမႇာပါ။ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္မႇ မဟုတ္ဘူး၊ ဘယ္အခြန္ ျဖစ္ျဖစ္ပါ၊ ျပင္ရ ေျပာင္းရမယ့္ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီး ရႇိေနပါတယ္''ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
''ပံုမႇန္အားျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ကုန္ပစၥည္း တင္သြင္းတဲ့ လုပ္ငန္းရႇင္ တစ္ဦးဟာ withholding tax အပါအ၀င္ အခြန္ေလးမ်ဳိး က်ခံရတယ္။ ဒီအထဲမႇာ custom duty လည္း ပါပါတယ္။ custom duty ကေတာ့ သုည
ရာခိုင္ႏႈန္းကေန ၂၀၀ ရာခိုင္နႈန္း အထိ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေကာက္တယ္။ ဥပမာ အရက္ ဆိုရင္ ၂၀၀ ရာခိုင္နႈန္း ေကာက္တယ္။ commercial tax ကေတာ့ ထာ၀ရ ေပးရတယ္။ စင္ကာပူေတာင္ ေပးရတယ္ မလြတ္ဘူး၊ ေနာက္တစ္ခုက အျမတ္ခြန္ ေပးရတယ္။ အျမတ္ခြန္ကလည္း ၃၀ ရာခိုင္နႈန္း ေပးရတယ္။ ဒါေပမယ့္ withhloding tax က်ေတာ့ ပစၥည္းတစ္ခု တင္သြင္းမယ္ ဆိုျပီး ဘဏ္မႇာ LC ဖြင့္ကတည္းက ၃.၅ ရာခိုင္နႈန္းကို အေမရိကန္ ေဒၚလာနဲ႕ တစ္ခါတည္း သြင္းရတယ္။ နဂို အခြန္သံုးမ်ဳိးရႇိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အခြန္က ေလးမ်ဳိး ျဖစ္သြားတယ္''ဟု ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏႇင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္မႇ တာ၀န္ရႇိသူတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။
အလားတူပင္ အျခား တစ္ဖက္တြင္လည္း အခြန္စနစ္တြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရႇိေနေသာေၾကာင့္ SMEs လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အတားအဆီးမ်ား ျဖစ္ေစေၾကာင္းႏႇင့္ အခြန္စနစ္တြင္ မမွ်တမႈမ်ား ရႇိပါကလည္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈကို အားေပးရာ ေရာက္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရႇိ အခြန္ ေပးေဆာင္ေနရမႈမ်ားတြင္ အခြန္ေရႇာင္သူမ်ားလည္း ရႇိေနျပီး ယင္းတို႔အား စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရႇိရသည္။
လုပ္ငန္းမ်ား လည္ပတ္ႏိုင္မႈကို ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေစေသာ အခြန္စနစ္ ဆိုပါက ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္းႏႇင့္ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္မႇ ေကာက္ခံေသာ အခြန္မ်ားမႇာ ထုတ္လုပ္သူမ်ားကို မထိခိုက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ထုတ္လုပ္သူမ်ားကို ထိခိုက္ပါက ကုန္သည္ လုပ္ငန္းရႇင္မ်ား ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္းႏႇင့္ သြင္းကုန္ပိုင္းတြင္လည္း လုပ္ငန္းရႇင္မ်ားကို ထိခိုက္ပါက စားသံုးသူလည္း ထပ္၍ ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကသည္။